Opublikowano 25/08/2023
Zdjęcie: Brandon Lopez
Źródło zdjęcia: https://fantasticfrank.co/blog/casa-luis-barragan/
Luis Barragán
W świecie architektury tylko nieliczni twórcy potrafią wzbudzić tak głębokie emocje i poruszyć jak meksykański architekt Luis Barragán. Jego niezwykłe projekty, wykorzystujące kolor, światło i formę, wyróżniają się spośród innych, inspirując i wpływając na współczesnych i - z pewnością - także przyszłych architektów. Barragán zdobył międzynarodowe uznanie za swoje osiągnięcia w dziedzinie architektury, czego ukoronowaniem było przyznanie Nagrody Pritzkera w 1980 roku, stawiającej go na jednym z najbardziej prestiżowych miejsc wśród architektów.
W uzasadnieniu jury podkreślało, że dzieła Meksykanina wpłynęły na rozwój i ewolucję współczesnego krajobrazu architektonicznego. Jego wyjątkowe budowle charakteryzują się niepowtarzalną wrażliwością na kontekst kulturowy i krajobrazowy Meksyku, łącząc w sobie elementy tradycji z nowoczesnymi rozwiązaniami, co sprawia, że są one nie tylko unikalne, ale także inspirujące.
Twórczość Barragána wyróżnia się bogactwem emocji i silnym zrozumieniem wpływu architektury na ludzkie doświadczenia. Jego podejście do projektowania odznacza się subtelnością i prostotą, skupiając się na minimalizmie i precyzji, które przekładają się na zaskakująco zmysłową i intymną atmosferę w budynkach i przestrzeniach.
Jury zwróciło również uwagę na zaangażowanie architekta w wykorzystywanie naturalnego światła i kolorów, aby podkreślić emocje i zmysłowość projektów. Jego umiejętność manipulowania światłem i cieniem, jak również zastosowanie kolorów w zaskakujący sposób, stały się charakterystycznym, rozpoznawalnym środkiem wyrazu, który z powodzeniem angażuje użytkowników i podkreśla piękno otaczającej architektury natury.
Urodzony w 1902 roku w Guadalajarze w Meksyku, Luis Barragán początkowo kształcił się w dziedzinie inżynierii, co wywarło duży wpływ na jego podejście do architektury. Umiejętności architektoniczne zdobywał sam, ale to nie techniczne aspekty, a bardziej emocjonalne i estetyczne wymiary przemawiały w jego pracach. Barragán wierzył, że architektura może i powinna pobudzać zmysły i emocje człowieka, tworząc przestrzenie, które wprowadzają harmonię i spokój w zgiełku codziennego życia. Twórca w latach dwudziestych intensywnie podróżował po Francji i Hiszpanii, a później, w latach trzydziestych, mieszkał przez jakiś czas w Paryżu i uczęszczał na wykłady Le Corbusiera. Natomiast lata pięćdziesiąte upłynęły pod znakiem podróży po Maroku i Afryce Północnej. Te wyjazdy zaowocowały pojawieniem się w jego twórczości wątków prymitywnej architektury Afryki Północnej. Luis Barragán w latach 1927-1936 prowadził prywatne biuro projektowe w Guadalajarze, które następnie na dobre przeniósł do Mexico City i tam tworzył do końca swoich dni.
Luis Barragán zwykł mawiać, że jego architektura jest autobiograficzna. We wszystkim, czego dokonał, pobrzmiewały echa rancza ojca, na którym spędził lata dzieciństwa i młodości. W swoich pracach zawsze starał się wnieść do współczesnego świata magię tamtych lat. Źródłem inspiracji była architektura meksykańskiej prowincji, pobielane wapnem ściany, spokój dziedzińców i ogrodów, kolory ulic i skromne dostojeństwo placów obramowanych podcieniami portali. Jako żarliwy katolik zwiedzał opustoszałe, odziedziczone po przodkach monumentalne klasztory i z uwagi na swoistą religijność jego prace często określa się jako mistyczne lub łagodne.
Jednym z charakterystycznych elementów w twórczości Barragána było wykorzystywanie koloru. Zamiast stosować jaskrawe i rzucające się w oczy barwy, architekt preferował subtelne odcienie, które delikatnie współgrały z otoczeniem. Jego paleta barw często obejmowała różne odcienie różu, niebieskiego i zieleni, które nadawały projektom niepowtarzalny charakter. Barragán tworzył przestrzenie, w których ludzie mogli się odprężyć i odnaleźć harmonię, a jednocześnie pobudzić swoje zmysły i odczuć piękno wokół siebie.
Kolejnym aspektem, który wyróżnia prace Barragána, było zastosowanie światła jako głównego elementu kompozycyjnego. Meksykański architekt doskonale rozumiał, jak światło może zmieniać atmosferę i nastroje wewnątrz pomieszczeń. Zmysłowość i subtelność światła były kluczowymi elementami projektów, które często wydawały się niemal magiczne. Często stosował przeszklenia, aby wpuszczać naturalne światło do wnętrz, co w połączeniu z paletą barw tworzyło niezwykłe wrażenie.
Barragán słynął także z niekonwencjonalnych rozwiązań, które integrowały naturę z architekturą. Jego ogrody, dziedzińce i fontanny były harmonijnym połączeniem natury z ludzkimi stworzeniami. Czuł wewnętrzną potrzebę, aby wprowadzać naturalne elementy do swoich projektów, aby umożliwić ludziom zbliżenie się do natury i doświadczenie jej piękna nawet w centrum miejskich obszarów.
Projekty Barragána są także znane ze swojego minimalizmu i geometrycznych form. Jego proste linie, zrównoważone proporcje i harmonijne kompozycje odzwierciedlały jego dążenie do osiągnięcia równowagi i spokoju w architekturze. Używał płaskich powierzchni i klasycznych kształtów, unikając zbytniego zdobienia tak, aby przekazać swoje idee w najczystszej postaci.
Najbardziej znane budynki Luisa Barragána to:
- Casa Estudio Luis Barragán: dom i studio architekta w Meksyku znane z wyjątkowego użycia kolorów, otwartej przestrzeni i innowacyjnych rozwiązań architektonicznych,
- Casa Gilardi: jedna z ostatnich prac, prywatny dom mieszkalny w Meksyku, który charakteryzuje się minimalizmem i wykorzystaniem naturalnego światła,
- Casa Luis Barragán: słynny dom, który architekt zaprojektował dla siebie. Jego cechą charakterystyczną jest rozkład przestrzeni pozwalający na harmonijne połączenie wnętrza z ogrodem,
- Capilla de las Capuchinas: meksykańska kaplica w Tlalpan bazująca na intensywnych kolorach i geometrycznych kształtach, które nadają jej unikalny wygląd,
- Jardines del Pedregal de San Ángel: osiedle mieszkaniowe w Meksyku zaprojektowane przez Barragána z myślą o zachowaniu naturalnej topografii terenu i harmonii z otoczeniem.
Sam Barragán uważał się przede wszystkim za architekta krajobrazu - "Uważam, (…), że architekci powinni raczej projektować ogrody, niż budynki - po to, żeby rozwijać w sobie wyczucie piękna, smak i skłonność do sztuk pięknych oraz innych wartości duchowych. Każde dzieło, które nie wyraża łagodności, jest błędem - dodawał".
I choć odszedł w 1988 roku, jego dziedzictwo pozostaje żywe i inspirujące dla architektów na całym świecie. Jego wyjątkowe podejście do architektury, oparte na emocjach, estetyce i związku z naturą, wciąż stanowi inspirację dla tych, którzy chcą tworzyć przestrzenie, które przemawiają do serc i zmysłów ludzi, a zarazem dążą do harmonii i spokoju w świecie pełnym zgiełku i chaosu.
Chcesz porozmawiać o kompleksowym wykończeniu wnętrz inwestycji?
Zapraszamy do kontaktu!