Opublikowano 31/07/2023
David Chipperfield został kolejnym laureatem Nagrody Pritzkera w 2023 roku, amerykańskiej nagrody architektonicznej przyznawanej corocznie najlepszym architektom na świecie.
Celem nagrody jest uhonorowanie żyjącego architekta i promowanie powstawania coraz lepszej architektury.
Jurorzy Nagrody Pritzkera w laudacji na jego temat podkreślali rygor i konsekwencję, inteligencję i skromność, talent i dojrzałość projektów urodzonego w 1953 roku w Londynie Sir Davida Chipperfielda. W uzasadnieniu można przeczytać:
„(To budowle) Zawsze charakteryzujące się elegancją, powściągliwością, poczuciem trwałości, a także przejrzystymi kompozycjami i wyrafinowanym detalem, jego budynki za każdym razem emanują jasnością, zaskoczeniem, wyrafinowaną kontekstualnością i solidnością. W dobie nadmiernej komercjalizacji, „przeprojektowywania” i przesady, zawsze udaje mu się osiągnąć równowagę: pomiędzy nowoczesnym minimalistycznym językiem architektonicznym a swobodą ekspresji, pomiędzy abstrakcyjnymi stwierdzeniami a rygorystyczną elegancją nigdy nie pozbawioną złożoności”.
Architekt wychował się na wiejskiej farmie w hrabstwie Devon w południowo-zachodniej Anglii, a jego pierwszą, silną architektoniczną impresją i wspomnieniem z dzieciństwa, które wywarło znaczący wypływ na jego artystyczną wrażliwość, był zbiór stodół i budynków gospodarczych. W 1976 roku skończył Kingston School of Art, a w 1980 roku obronił dyplom w Architectural Association School of Architecture w Londynie. Jako młody architekt pracował w biurach Douglasa Stephena, Normana Fostera i Richarda Rogersa, ale już w 1985 roku założył własną pracownię David Chipperfield Architects. Najpierw jej siedziba znajdowała się tylko w Londynie, a wkrótce powstały filie w: Berlinie, Szanghaju, Mediolanie oraz Santiago de Compostela, umożliwiając pracę nad projektami na całym świecie.
Brytyjczyka typowano do tej nagrody już od bardzo wielu lat, jego kariera trwa już długo, a dorobek jest ceniony od dawna. Niektórzy zaliczają David Chipperfielda do grona „StarArchitektów”, natomiast inni postrzegają go jako żywego klasyka. Bez cienia wątpliwości architekt zasłużył na doceniającą całokształt dorobku Nagrodę Pritzkera, która tym razem, w przeciwieństwie do poprzednich laureatów, trafiła do entuzjasty bardziej tradycyjnej architektury - nie mniej równie istotnej.
Jaka jest istota architektury dla David Chipperfield? „Dobra architektura tworzy ramy, jednocześnie jest widoczna i niewidoczna. Jak wszystkie sprawy o wielkim znaczeniu, są zarówno pierwszym planem, jak i tłem, a ja nie jestem zafascynowany pierwszym planem przez cały czas. Architektura jest czymś, co może zintensyfikować, wesprzeć nasze codzienne rytuały oraz życie. Doświadczenia w życiu, do których najbardziej się skłaniam i które sprawiają mi największą radość, to sytuacje, w których normalne rzeczy stały się wyjątkowymi, w przeciwieństwie do sytuacji, w których wszystko koncentruje się na ich wyjątkowości”
David Chipperfield w procesie tworzenia zawsze stawia na współpracę podkreślając, że
„Dobre budynki są wynikową dobrego procesu, a dobry proces oznacza zaangażowanie i różnorodne spojrzenia”. Brytyjczyk w ciągu czterech dekad stworzył ponad sto prac, które są rozległe pod względem typologii i lokalizacji, od budynków mieszkalnych przez biurowce, obiekty kulturalne i akademickie po rezydencje i plany urbanistyczne w Azji, Europie i Ameryce Północnej.
Portfolio architektoniczne Davida Chipperfielda obejmuje wiele znaczących projektów na całym świecie. Do jego najbardziej znanych dzieł należą:
- Muzeum Neues w Berlinie. Projekt został ukończony w 2009 roku i jest znaczącym dodatkiem do kompleksu muzealnego na Wyspie Muzeów w Berlinie. Charakteryzuje się minimalistycznym podejściem, a budynek został zaprojektowany tak, aby stworzyć spokojne i refleksyjne otoczenie dla eksponowanych dzieł sztuki.
- Muzeum Literatury w Marbach, muzeum dedykowane niemieckiej literaturze i jedno z najważniejszych muzeów literatury na świecie. Zaprojektowane przez Brytyjczyka i otwarte w 2006 roku to minimalistyczne dzieło sztuki łączy w sobie nowoczesność z tradycją. Budynek jest harmonijny i dyskretny, pozwalając na skupienie się na prezentowanych eksponatach.
- Muzeum Historii Naturalnej w Berlinie. Ten wyjątkowy projekt został ukończony w 2009 roku. Chipperfield zaprojektował nowe skrzydło muzeum, zwiększając tym samym powierzchnię wystawienniczą. Budynek łączy w sobie nowoczesne elementy z istniejącą strukturą, a jego minimalistyczne wnętrza stwarzają neutralne tło dla wystawianych eksponatów.
- The Hepworth Wakefield w Wielkiej Brytanii: Otwarte w 2011 roku nowoczesne muzeum sztuki poświęcone dziełom artystki Barbar Hepworth oraz innym twórcom. Zaprojektowany przez Davida Chipperfielda budynek jest zintegrowany z otoczeniem rzeki i krajobrazem, a jego surowa forma i geometryczne linie tworzą kontrast z przepływającą wodą.
- Amorepacific Headquarters w Seulu w Korei Południowej: Główna siedziba koreańskiego koncernu kosmetycznego. Otwarty w 2017 roku budynek prezentuje elegancję i prostotę. Jego fasada składa się z ramek wykonanych z białego betonu, które odbijają światło, tworząc dynamiczny efekt.
To tylko kilka przykładów z bogatego dorobku architektonicznego Brytyjczyka. Jego prace cechuje precyzja wykonania, prostota formy oraz umiejętność harmonijnego wpasowania się w miejskie otoczenie. Tym samym architekt współkreuje przestrzenie, które są zarówno funkcjonalne, jak i estetyczne.
W uznaniu swojego wkładu w dziedzinę architektury, David Chipperfield otrzymał wiele prestiżowych nagród, w tym RIBA Stirling (RIBA Stirling Prize). Warto podkreślić, że Brytyjczyk otrzymał tę nagrodę dwukrotnie, która przyznawana jest corocznie przez Królewski Instytut Architektów Brytyjskich za najlepszy brytyjski budynek roku. Sir David zdobył ją za Muzeum Riverside w Glasgow w 2013 roku oraz za Muzeum Neues w Berlinie w 2001 roku.
W 2011 roku sięgnął po Royal Gold Medal od Królewskiego Instytutu Architektów Brytyjskich (Royal Institute of British Architects). Jest to najwyższe wyróżnienie przyznawane architektom w Wielkiej Brytanii za wybitny wkład w dziedzinę architektury. Na swoim koncie ma również, między innymi, nagrodę Miesa van der Rohe w 2007 roku za Muzeum Litewskiego w Wilnie czy nagrodę Wolfa w dziedzinie sztuki (Wolf Prize in Arts) w 2010 roku za wybitne osiągnięcia w dziedzinie architektury. Odznaczono go również Orderem Zasługi Republiki Federalnej Niemiec. W 2004 roku został mianowany Komandorem Orderu Imperium Brytyjskiego, w 2010 roku pasowano go na rycerza, zaś w 2021 roku - powołano do Orderu Towarzyszy Honoru.
Jestem zaszczycony tym niezwykłym wyróżnieniem i faktem, że mogę stanąć w jednym szeregu z poprzednimi laureatami nagrody Pritzkera, którzy tak silnie wpłynęli na kształt współczesnej architektury – mówił Chipperfield po ogłoszeniu decyzji jury. - Przyjmuję tę nagrodę jako wyraz zachęty do dalszego zgłębiania nie tylko istoty i znaczenia architektury, ale także narzędzi, jakimi my, architekci, możemy operować w walce ze zmianami klimatycznymi i nierównościami w społeczeństwie. Musimy mieć świadomość, że w naszym zawodzie tworzymy nie tylko piękniejszy, ale również sprawiedliwszy i bardziej zrównoważony świat. Nasze działania powinny inspirować przyszłe pokolenia do stawienia czoła tym wyzwaniom z odwagą i zaangażowaniem.
Pozostaje nam czekać na kolejne projekty tego zaangażowanego w potrzeby społeczne i środowiskowe StarArchitekta, którego twórczość wpływa na przestrzeń miejską i kształtuje krajobraz architektoniczny na całym świecie.
Chcesz porozmawiać o kompleksowym wykończeniu wnętrz inwestycji?
Zapraszamy do kontaktu!
